Afrikaanse pinguïn
Spheniscus demersus
foto gemaakt in Artis Amsterdam 14-11-2022
Afrikaanse pinguïn Spheniscus demersus
De Afrikaanse pinguïn, wetenschappelijk bekend als Spheniscus demersus, is een unieke vogel die, in tegenstelling tot zijn poolbewonende verwanten, gedijt in de gematigde wateren langs de kusten van zuidelijk Afrika. Het verspreidingsgebied van deze soort strekt zich uit van Namibië tot aan de zuidkust van Zuid-Afrika. Ze leven in grote kolonies op eilanden en langs de kustlijn. Deze pinguïn is zeer herkenbaar aan zijn opvallende zwart-witte verenkleed. Hij heeft een zwarte rug en een witte borst, met een dunne zwarte band die van de borst naar de flanken loopt. Boven de ogen bevindt zich een roze, onbevederde vlek, een kenmerk dat de vogel helpt bij thermoregulatie in de relatief warme Afrikaanse omgeving. De snavel is scherp en donker, met een roze basis. Met een hoogte van ongeveer 60 tot 70 centimeter en een gewicht van 2 tot 3 kilogram is het een relatief kleine pinguïnsoort. De Afrikaanse pinguïn brengt een groot deel van zijn leven in de oceaan door, waar hij jaagt op vis, inktvis en schaaldieren. De jachttechniek bestaat uit duiken en behendig door het water manoeuvreren met zijn krachtige, vleugelachtige vinnen. Op het land loopt de pinguïn rechtop en waggelend.
Wat betreft vergelijkbare soorten, de Afrikaanse pinguïn behoort tot de familie van de brilpinguïns (Spheniscus), een groep die ook andere soorten omvat die in de meer gematigde zones leven. De meest vergelijkbare soort is de Humboldtpinguïn (Spheniscus humboldti), die langs de kusten van Peru en Chili leeft. Deze heeft een vergelijkbare band over de borst, maar onderscheidt zich door een dikkere band en een andere snavelkleur. De Magelhaenpinguïn (Spheniscus magellanicus) en de Galápagospinguïn (Spheniscus mendiculus) zijn eveneens nauw verwant, en vertonen ook de kenmerkende zwarte band, hoewel elk met subtiele verschillen in tekening en geografisch verspreidingsgebied. De Afrikaanse pinguïn is de enige soort die op het Afrikaanse continent voorkomt, wat hem uniek maakt in zijn habitat.
De huidige status van de Afrikaanse pinguïn is zeer zorgwekkend. De soort wordt door de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) geclassificeerd als 'Bedreigd' (Endangered). De populatie is in de afgelopen decennia dramatisch afgenomen. Oorzaken hiervoor zijn onder meer overbevissing van hun voedselbronnen, olievervuiling, en klimaatsverandering die de oceaanstromen en daarmee de vispopulaties beïnvloedt. Ook verstoring door de mens en roofdieren op broedeilanden vormen een bedreiging. Er zijn tal van beschermingsprogramma's opgezet om deze daling te stoppen, waaronder het creëren van beschermde mariene gebieden en rehabilitatie van gestrande vogels. Desondanks blijft de toekomst van de Afrikaanse pinguïn onzeker en is voortdurende bescherming van essentieel belang.
Deze soort heb ik het laatst in Artis gezien en gefotografeerd op 14-04-2025.
Deze soort is ook bekend onder de naam(en) Zwartvoetpinguïn | Brilpinguïn
Deze soort heb ik gezien in | Artis | Burgers Zoo | Dierenpark Amersfoort | Pairi Daiza | Zoo Antwerpen | ZooParc Overloon
