De Bruinruggoudmus, wetenschappelijk bekend als Passer luteus, is een kleurrijke vogelsoort die tot de familie van de mussen behoort. Deze vogel is wijdverspreid in de droge, open savannes en halfwoestijnen van West- en Centraal-Afrika, met een verspreidingsgebied dat zich uitstrekt van Mauritanië en Senegal tot in Tsjaad.
De Bruinruggoudmus heeft een voorkeur voor leefgebieden met spaarzame begroeiing, waar hij gemakkelijk naar zaden kan zoeken. De vogel is een sociale diersoort en wordt vaak in grote, luidruchtige kolonies gezien. Het meest opvallende kenmerk is de heldergele kop en buik van het mannetje, die een sterk contrast vormen met zijn bruine rug en vleugels. Het verenkleed van het mannetje is in de broedperiode intens goudgeel, terwijl het in de niet-broedperiode wat valer is. Vrouwtjes zijn minder opvallend, met een overwegend zandkleurig tot bruin verenkleed. De Bruinruggoudmus is een kleine vogel met een lengte van ongeveer 12 centimeter en een gewicht van slechts 10 tot 15 gram. Hij voedt zich voornamelijk met zaden, maar ook met insecten.
Wat betreft vergelijkbare soorten, wordt de Bruinruggoudmus vaak verward met andere, nauw verwante goudmussen die in Afrika voorkomen. De Arabische goudmus (Passer euchlorus) is een verwante soort, die echter een veel grotere verspreiding heeft in het Midden-Oosten en Arabië en een lichtere, meer uniform gele vacht heeft, ook bij de vrouwtjes. Een andere soort die vaak in de buurt van de Bruinruggoudmus wordt gevonden, is de Roodmus (Carpodacus erythrinus), die een roodbruine kop en borst heeft en een totaal ander uiterlijk. Verwarring met de huismus is onwaarschijnlijk vanwege de heldere, gele kleur van de Bruinruggoudmus. De combinatie van de opvallende gele kop en buik met de bruine rug maakt de Bruinruggoudmus een van de meest onderscheidende mussen in zijn verspreidingsgebied.
De huidige status van de Bruinruggoudmus is zeer positief. De Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) classificeert de soort als 'Niet Bedreigd' (Least Concern). Dit betekent dat de populatie niet wordt gezien als in gevaar. De vogel heeft een groot verspreidingsgebied en de populatie wordt als stabiel beschouwd. Hoewel er lokaal bedreigingen kunnen zijn door verlies van leefgebied, lijkt de soort zich aan te passen aan de veranderingen in het leefgebied. De Bruinruggoudmus is relatief tolerant ten opzichte van verstoringen en kan overleven in door de mens aangetaste gebieden. Het is wel van belang om het leefgebied te blijven monitoren en te zorgen voor de bescherming van de leefgebieden om de status in de toekomst te garanderen.
Deze soort heb ik het laatst in Zoo Antwerpen gezien en gefotografeerd op 27-01-2024.
Deze soort heb ik gezien in Zoo Antwerpen