Congopauw

Afropavo congensis

foto gemaakt in Zoo Antwerpen België 16-09-2025

De Congopauw (Afropavo congensis) is een zeldzame en geheimzinnige vogel die endemisch is in de dichte, vochtige laaglandbossen van het Kongobekken in Centraal-Afrika. De soort werd pas in 1936 voor het eerst wetenschappelijk beschreven, wat de verborgen en schuwe aard van deze vogel benadrukt.

De naam verwijst naar zijn verwantschap met de bekende Aziatische pauwen, hoewel hij een veel soberder verenkleed heeft. De mannetjes hebben een glanzende, metaalachtige blauwzwarte kleur, die in bepaalde lichtval kan glanzen in tinten van groen en paars. Ze hebben een opvallende, korte, witte kuif die over de snavel naar voren steekt, en een roze keelzak. De vrouwtjes zijn minder opvallend gekleurd, met een voornamelijk bruin verenkleed, een kortere, bruine kuif en een groenige glans op de borst. Beide geslachten zijn kleiner dan de Aziatische pauwen en missen de lange, extravagante staartveren die hun verwanten zo beroemd maken. De Congopauw brengt het grootste deel van zijn tijd op de grond door, op zoek naar voedsel zoals vruchten, insecten en plantendelen.

De Congopauw kan worden verward met andere fazantachtigen in zijn verspreidingsgebied, maar er is geen vergelijkbare soort die in de uiterlijke kenmerken zo dicht bij hem in de buurt komt. De meest voorkomende verwarring ontstaat door de term 'pauw', wat vaak leidt tot vergelijkingen met de Aziatische pauwen. Het grootste verschil is, naast de geografische locatie, het ontbreken van de lange, uitbundige staartveren bij de Congopauw. Bovendien heeft de Aziatische pauw, zoals de blauwe pauw, een veel opvallender en kleurrijker verenkleed.

Wat betreft de huidige status, wordt de Congopauw geclassificeerd als "Kwetsbaar" (Vulnerable) door de IUCN. De grootste bedreiging is het verlies en de fragmentatie van zijn leefgebied als gevolg van ontbossing en houtkap. Daarnaast vormt de jacht door de lokale bevolking, hoewel dit niet wijdverspreid is, een aanhoudend probleem. Door zijn onopvallende levenswijze en het gebrek aan diepgaand onderzoek naar de populaties is het moeilijk om een nauwkeurige inschatting te maken van de omvang van de populatie in het wild. Ondanks de uitdagingen zijn er in het verleden succesvolle projecten geweest om deze zeldzame vogel te beschermen, wat hoop biedt voor zijn voortbestaan.

Deze soort heb ik het laatst in Zoo Antwerpen gezien en gefotografeerd op 16-09-2025.

Deze soort heb ik gezien in Zoo Antwerpen