Geschulpte hamerhaai

Sphyrna lewini

foto gemaakt in Burgers Zoo Arnhem 28-05-2018

De Geschulpte hamerhaai (Sphyrna lewini) heeft een wereldwijde herkomst en komt voor in alle gematigde en tropische oceanen. Ze worden aangetroffen langs continentale en eilandplateaus en in de nabijheid van de kustlijn. Deze haaien geven de voorkeur aan ondiepere wateren overdag, vaak bij koraalriffen en onderzeese bergen, maar trekken 's nachts naar dieper, open water om te jagen. De grootste concentraties zijn bekend in de Golf van Californië, voor de kust van Ecuador, en in delen van de Indische Oceaan. Ze staan bekend om hun indrukwekkende seizoensgebonden migraties in grote scholen, wat een uniek kenmerk is van deze soort.

De herkenbaarheid van deze soort, en van alle hamerhaaien, ligt uiteraard in de karakteristieke hamer- of kopvorm, de zogenaamde cephalofoil. Bij de Geschulpte hamerhaai is deze cephalofoil breed en heeft de achterste rand een opvallende "geschulpte" of gegolfde vorm, vandaar de naam. Dit in tegenstelling tot de gladde randen van andere hamerhaaien. De haai is middelgroot tot groot, met een maximale lengte van ongeveer 4,2 meter, hoewel de meeste exemplaren tussen de 2,5 en 3 meter lang zijn. De rug is grijsbruin tot bronskleurig, vaak met een groenachtige tint, en de buik is wit. Ze hebben een opvallend hoge en scherp gebogen rugvin.

De meest vergelijkbare soorten zijn de Grote hamerhaai (Sphyrna mokarran) en de Gladde hamerhaai (Sphyrna zygaena). De Grote hamerhaai is de grootste van allemaal en heeft een rechtere, minder geschulpte voorrand van de cephalofoil, met een duidelijke inkeping in het midden. De Gladde hamerhaai onderscheidt zich door een volkomen gladde voorrand van de hamerkop zonder de duidelijke centrale inkeping of geschulpte randen die kenmerkend zijn voor de Sphyrna lewini. Het verschil zit hem dus vooral in de precieze vorm en textuur van de cephalofoil en de grootte. De Geschulpte hamerhaai is kleiner dan de Grote, maar de geschulpte rand maakt het onderscheid met de Gladde hamerhaai eenvoudig.

De huidige status van de Geschulpte hamerhaai is helaas zeer zorgwekkend. De soort wordt door de IUCN geclassificeerd als Kritiek Bedreigd (Critically Endangered). De populaties zijn dramatisch gedaald als gevolg van overbevissing. Deze haaien worden vaak onbedoeld gevangen (bijvangst), maar zijn ook het doelwit vanwege hun vinnen, die zeer gewaardeerd worden in de internationale vinnenhandel. Door hun gewoonte om in dichte scholen te migreren en hun relatief late seksuele volwassenheid, zijn ze zeer kwetsbaar voor visserij. Wetgeving en internationale beschermingsmaatregelen zijn van kracht, maar illegale visserij en onvoldoende handhaving blijven de belangrijkste bedreigingen voor het herstel van deze iconische soort.

Deze soort heb ik het laatst in Burgers Zoo gezien en gefotografeerd op 28-05-2018.

Deze soort is ook bekend onder de naam(en) Lewins hamerhaai

Deze soort heb ik gezien in Burgers Zoo