Goudwanggibbon

Nomascus gabriellae

foto gemaakt in Burgers Zoo Arnhem 07-05-2024

De Goudwanggibbon (Nomascus gabriellae) is een fascinerende mensaap die voornamelijk voorkomt in de regenwouden van Laos, Cambodja en Vietnam. Deze gibbonsoort staat bekend om zijn behendigheid in de boomtoppen, waar hij met lange armen van tak naar tak slingert – een beweging die brachiatie wordt genoemd. Ze hebben geen staart, wat een kenmerk is van mensapen en hen onderscheidt van de meeste andere apensoorten.

Qua herkenbaarheid is er een opvallend verschil tussen mannetjes en vrouwtjes. Volwassen mannetjes hebben een glanzend zwarte vacht, terwijl de vrouwtjes lichter van kleur zijn, variërend van geelbruin tot oranjeachtig, vaak met donkerdere markeringen op de buik en borst. Jonge gibbons hebben in hun eerste levensjaar een lichte vacht, die na ongeveer een jaar donkerder wordt. Zodra de vrouwtjes geslachtsrijp zijn, wordt hun vacht weer licht. Ze communiceren via luide, complexe vocalisaties, vaak in de vorm van duetten tussen een mannetje en vrouwtje, waarmee ze hun territorium afbakenen.
Vergeleken met andere gibbonsoorten, zoals de Siamang, is de Goudwanggibbon kleiner en lichter. De Siamang is bijvoorbeeld groter en egaal zwart gekleurd bij beide geslachten. Het onderscheid met andere soorten binnen het geslacht Nomascus, zoals de Witwanggibbon, zit vaak in subtiele kleurverschillen en de specifieke vorm van de "wangen" of kuiven.

Helaas is de Goudwanggibbon ernstig bedreigd. De IUCN-status is "Bedreigd" (Endangered). Belangrijkste oorzaken hiervan zijn habitatverlies door ontbossing (onder andere door landbouw en houtkap) en illegale jacht, zowel voor de handel in huisdieren als voor bushmeat. Inspanningen voor behoud zijn dan ook cruciaal voor het voortbestaan van deze bijzondere primaat.

Deze soort heb ik het laatst in Burgers Zoo gezien en gefotografeerd op 07-05-2024.

Deze soort heb ik gezien in Burgers Zoo