Kabeljauw

Gadus morhua

foto gemaakt in Zoo Antwerpen België 25-03-2019

De Kabeljauw (Gadus morhua) is een vis die van oudsher van enorm economisch en cultureel belang is. De herkomst van deze vis ligt in de koudere wateren van de noordelijke Atlantische Oceaan. Er zijn twee belangrijke populaties: de Oost-Atlantische kabeljauw (vooral rond de Noorse kust en de Barentszzee) en de West-Atlantische kabeljauw (rond Groenland, Canada en New England). Ze zijn een bodemvis (demersaal) en leven meestal op diepten tussen de 20 en 600 meter, vaak boven zand-, grind- of rotsbodems. De kabeljauw voert uitgebreide migraties uit, met name om te paaien in specifieke gebieden zoals de Lofoten in Noorwegen.

De herkenbaarheid van de Kabeljauw is vrij eenvoudig. Het is een stevige, grote vis met een licht gestroomlijnd lichaam en een lichtbruine tot groenachtige kleur, vaak met vage, donkere vlekken die zorgen voor camouflage tegen de bodem. De buik is wit. Het meest opvallende kenmerk is de prominente, vlezige baarddraad (barbel) op de kin, die de vis gebruikt om de bodem af te tasten naar voedsel. Een ander kenmerkend detail is de aanwezigheid van drie rugvinnen en twee aarsvinnen, die allemaal goed gescheiden zijn. Volwassen kabeljauw kan gemakkelijk een lengte van 1 meter bereiken, hoewel historische vangsten veel grotere vissen beschrijven.

De meest vergelijkbare soorten zijn andere leden van de familie van de kabeljauwen (Gadidae), met name de Schelvis (Melanogrammus aeglefinus) en de Koolvis (Pollachius virens). Het verschil zit in de baarddraad, de vinnen en de zijlijn. De Schelvis is te herkennen aan een duidelijke zwarte vlek boven de borstvin (de zogenaamde 'duimafdruk van Sint-Pieter') en een zwarte zijlijn, en heeft bovendien een kleinere baarddraad. De Koolvis daarentegen heeft nauwelijks een baarddraad en een rechte, lichte zijlijn. De kabeljauw heeft een witte, gebogen zijlijn. De Kabeljauw onderscheidt zich door de afwezigheid van markeringen op de zijlijn en de grote, vlezige baarddraad.

De huidige status van de Kabeljauw verschilt sterk per populatie. De Oost-Atlantische (Noord-Oost Arctische) populatie wordt over het algemeen als Gezond beschouwd dankzij een effectief internationaal beheer. Echter, de West-Atlantische populatie (bij Newfoundland) is na een historische ineenstorting in de jaren 90 nog steeds ernstig verzwakt en wordt geclassificeerd als Kwetsbaar (Vulnerable) door de IUCN. De algehele status van de soort als geheel wordt geclassificeerd als Kwetsbaar vanwege de kritieke toestand van sommige belangrijke bestanden en de gevolgen van klimaatverandering, zoals de opwarming van de zee, die de verspreiding en voortplanting van de kabeljauw beïnvloedt. Overbevissing blijft in minder goed beheerde gebieden een voortdurende zorg.

Deze soort heb ik het laatst in Zoo Antwerpen gezien en gefotografeerd op 25-03-2019.

Deze soort heb ik gezien in Zoo Antwerpen