Pijlgifkikker
Dendrobatidae
foto gemaakt in Ouwehands Dierenpark Rhenen 30-09-2025
De pijlgifkikkers (familie Dendrobatidae) vormen een diverse en kleurrijke groep kikkers die oorspronkelijk voorkomen in de vochtige tropische regenwouden van Midden- en Zuid-Amerika. Hun herkomst beslaat een groot gebied, van Nicaragua tot in Brazilië, met de grootste concentratie van soorten in Colombia en Ecuador.
Deze kikkers zijn een van de meest bekende en direct herkenbare amfibieën ter wereld vanwege hun buitengewoon heldere en contrasterende kleuren, waaronder geel, oranje, rood, blauw en groen. Deze aposematische kleuren dienen als een duidelijke waarschuwing voor roofdieren dat ze giftig zijn. Ze zijn klein, met een lichaamslengte die meestal niet groter is dan vier centimeter. Pijlgifkikkers zijn dagactief en brengen het grootste deel van hun tijd door op de bosbodem. Het dieet bestaat voornamelijk uit kleine geleedpotigen, en het gif dat de kikkers afscheiden, wordt gevormd door de consumptie van bepaalde giftige mijten en mieren.
De familie van de pijlgifkikkers, waaronder geslachten als Dendrobates, Phyllobates en Ameerega, kan worden verward met andere, minder giftige kikkersoorten met een vergelijkbaar kleurrijk uiterlijk. Echter, de pijlgifkikkers onderscheiden zich door hun gedrag en de toxiciteit van hun huidafscheidingen. Een ander verschil is dat de pijlgifkikkers bekend staan om hun complexe broedgedrag, waarbij de mannetjes vaak de kikkervisjes op hun rug naar kleine poeltjes water of bromelia's transporteren. Dit gedrag is uniek binnen de amfibieënwereld. De meest giftige soorten behoren tot het geslacht Phyllobates, waaronder de verschrikkelijke pijlgifkikker (Phyllobates terribilis), wiens gif historisch werd gebruikt door inheemse stammen om blaaspijlpijltjes te vergiftigen – vandaar de Nederlandse naam.
Wat de huidige status van de familie Dendrobatidae betreft, varieert deze sterk per soort. Hoewel sommige soorten, zoals de blauwe pijlgifkikker (Dendrobates tinctorius), als 'Niet bedreigd' (Least Concern) worden beschouwd vanwege hun relatief grote verspreidingsgebied, worden veel andere soorten geclassificeerd als 'Kwetsbaar' (Vulnerable) of 'Bedreigd' (Endangered). De grootste bedreiging voor deze amfibieën is het verlies en de fragmentatie van hun leefgebied door ontbossing. Daarnaast is er de dreiging van de chytridiomycose-schimmel, die amfibieën wereldwijd decimeert. Tot slot vormt de illegale vangst voor de internationale huisdierhandel een aanzienlijk risico voor de kleinere, felgekleurde populaties.
Deze soort heb ik het laatst in Ouwehands gezien en gefotografeerd op 30-09-2025.
Deze soort heb ik gezien in Ouwehands
