Witgezichtsaki
Pithecia pithecia
foto gemaakt in ZooParc Overloon 24-07-2025
Witgezichtsaki Pithecia pithecia
De Witgezichtsaki (Pithecia pithecia) is een intrigerende primaat die voornamelijk voorkomt in de tropische regenwouden van het noordelijke Amazonegebied van Zuid-Amerika. Zijn verspreidingsgebied omvat landen als Brazilië, Frans-Guyana, Guyana, Suriname en Venezuela, waar hij zich voornamelijk ophoudt in de boomtoppen, op hoogtes van 3 tot 25 meter. Ze zijn behendig in de bomen en staan lokaal bekend als 'vliegende apen' vanwege hun snelle en acrobatische bewegingen.
De herkenbaarheid van de Witgezichtsaki is opmerkelijk, vooral door het duidelijke seksueel dimorfisme in hun uiterlijk. Mannetjes zijn overwegend zwart behaard met een opvallend wit "masker" dat hun hele gezicht bedekt, afgezien van de donkere snuit. Vrouwtjes daarentegen zijn grijsbruin van kleur en hebben een lichtere streep die van onder de ogen naar de kin loopt, zonder het prominente witte gezicht van de mannetjes. Hun lange, ruige staart is even lang als hun lichaam en wordt gebruikt voor evenwicht, maar is in tegenstelling tot veel andere apensoorten niet grijpbaar.
Vergeleken met andere primaten valt de Witgezichtsaki op door zijn unieke gezichtskenmerken en de vachtkleurverschillen tussen de geslachten. Andere saki-soorten, zoals de Monniksaki (Pithecia monachus), kunnen ook ruige vacht hebben, maar missen vaak de scherpe contrasten in gezichtskleuring. Ze verschillen van bijvoorbeeld brulapen door hun kleinere formaat en afwezigheid van een grijpstaart.
Wat betreft het bedreigingsniveau staat de Witgezichtsaki op de IUCN Rode Lijst geclassificeerd als 'Niet bedreigd' (Least Concern). Ondanks dat er geen concrete bedreigingen zijn en de populatie wijdverspreid en stabiel lijkt, blijft habitatverlies door ontbossing en goudwinning in het Amazonegebied een potentiële bedreiging voor deze soort op de lange termijn.
Deze soort heb ik het laatst in ZooParc Overloon gezien en gefotografeerd op 24-07-2025.
Deze soort is ook bekend onder de naam(en) Wanakal
Deze soort heb ik gezien in | Apenheul | Artis | Avifauna | ZooParc Overloon
