Zandbankhaai

Carcharhinus plumbeus

foto gemaakt in Blijdorp Rotterdam 11-12-2018

De Zandbankhaai (Carcharhinus plumbeus) is een wijdverspreide soort die voorkomt in de tropische en gematigde wateren van zowel de Atlantische als de Indo-Pacifische Oceaan. Hun herkomst ligt in de warmere kustgebieden, waar ze de voorkeur geven aan ondiepe wateren boven de zandige of modderige bodems van continentale en insulaire plateaus. De naam weerspiegelt hun voorkeur voor gebieden met zandbanken. Ze zijn vaak te vinden in estuaria, baaien en havens, maar zelden nabij de oppervlakte. Jonge haaien geven de voorkeur aan zeer ondiep water in kraamkamers, terwijl volwassen exemplaren naar diepere wateren migreren, soms tot 200 meter diep.

De herkenbaarheid van de Zandbankhaai wordt bepaald door een aantal duidelijke kenmerken. Het is een grote, stevig gebouwde haai, met een typische lengte tussen de 1,5 en 2,5 meter. De kleur is over het algemeen grijsbruin of bronskleurig op de rug en wit op de buik, wat zorgt voor een goede camouflage boven de zandbodem. Het meest onderscheidende kenmerk is de zeer hoge en driehoekige eerste rugvin, die opvalt in verhouding tot het lichaam. De rugvin begint meestal boven de borstvinnen. Ze hebben een stompe, ronde snuit en lange, sikkelvormige borstvinnen. De tanden zijn driehoekig en gekarteld, ideaal voor het vangen van bodemdieren en kleine vissen.

De meest vergelijkbare soorten binnen hetzelfde geslacht (Carcharhinus) zijn de Grijze rifhaai (Carcharhinus amblyrhynchos) en de Caribische rifhaai (Carcharhinus perezi). Het verschil met deze verwanten zit vooral in de rugvin en de habitatvoorkeur. De Zandbankhaai onderscheidt zich door de opvallend grotere en hogere eerste rugvin en de richel die langs de rug loopt tussen de twee rugvinnen. Bovendien verblijven Zandbankhaaien doorgaans in meer modderige, ondiepe kustgebieden, terwijl rifhaaien veelal aan de randen van koraalriffen worden aangetroffen. Hoewel hun uiterlijk soms kan overlappen, maakt de combinatie van een hoge rugvin en de 'platted-out' neus van de Zandbankhaai hem onderscheidend.

De huidige status van de Zandbankhaai is helaas zorgwekkend. De soort wordt door de IUCN geclassificeerd als Kwetsbaar (Vulnerable). Deze haaien zijn een primair doelwit in visserij over de hele wereld vanwege hun grote vinnen en vlees. Omdat ze relatief traag volwassen worden, pas rond hun zevende tot dertiende levensjaar, en een lage vruchtbaarheid hebben, kunnen hun populaties zich niet snel herstellen van overbevissing. Ondanks beschermingsmaatregelen en het bestaan van kraamkamers in sommige gebieden, blijft de wereldwijde druk hoog. Door hun gewoonte om dicht bij de kust te verblijven, lopen ze ook risico op habitatverlies en verstoring door menselijke activiteiten in kustwateren.

Deze soort heb ik het laatst in Blijdorp gezien en gefotografeerd op 11-12-2018.

Deze soort is ook bekend onder de naam(en) Grootvinhaai

Deze soort heb ik gezien in Blijdorp